Persli din şehidi Yizdepuzit’e (Hizd[i]puzd) ithaf edilmiş olan bu küçük manastır, Surp Asdvadzadzin Kilisesi gibi (bkz. no. 13), Aznıvatzor [Güzeldere] Vadisi’nin ağzında bulunan Tukh’tadır [Çağlayan]. Kazanın güneyinde, 38° 28’ Kuzey enlemi, 42° 18’ Doğu boylamında, vadiyle aynı adı taşıyan derenin sağ tarafında bulunan bir yükseltinin üzerinde yer alır.
Surp Yizdepuzit’e yapılan ithaf 1429 tarihli bir metinde Tukh kazasıyla özdeşleştirilmekte, ancak burada Surp Asdvadzadzin Kilisesi'nin mi (bkz. no. 13), yoksa manastırın mı kastedildiği bilinmemektedir. Büyük ihtimalle söz konusu azizin röliklerini almak üzere inşa edilmiş olan manastır, her halükârda, 15. yüzyıl ya da öncesine tarihlendirilebilir. İç kısımdaki bazı mimari unsurlar arasındaki süreksizlik, manastır binasının, orada önceden var olan bir başka yapıdan kalmış temellerin üzerine yeniden inşa edilmiş olabileceğine işaret etmektedir. Keşiş Mesrob’un 1708 yılında yaptırdığı bir restorasyon vesilesiyle binanın batı cephesine kazınarak yazılmış olan ancak bugün görünmeyen kitabe, bu hipotezi bütünüyle teyit etmektedir. Manastır, 19. yüzyılda artık faal değildir; manastıra ait mal-mülkün tamamı, bölgedeki köylüler tarafından bölüşülmüştür.
Reste de la façade est et mur nord, 2012 (Coll. P. Maguesyan).
Surp Yizdepuzit Manastırı’nda şu yapılar bulunuyordu: Azizin adına ithaf edilmiş, kapalı haç planlı, 8 × 7 metre ölçülerinde, apsisle birlikte, yan taraflarında ikişer katlı birer odanın bulunduğu, kasnaksız bir kubbeye sahip bir kilise; duvarlarla çevrili bir alan, ve duvarların dışında, kısmen harabe durumunda bir şapel.
Plan (Thierry, 1989, p.233)
Manastır Birinci Dünya Savaşı’nın ardından gaspedilmiş ve metruk kalmıştır. 1970’li yıllarda, duvarlarla çevrili alan ve dış taraftaki şapel yok olmuştu. Kilise ayaktaydı ama çatısı tahrip olmuştu; çatının kuzeydoğu ve güneydoğu köşelerinde delikler vardı. O dönemden günümüze, bu anıtsal yapının büyük kısmı çökmüştür. Bugün manastırın tamamı harabe durumundadır.
Oskian, 1940-1947, III [1947], 938-939. Thierry, 1989, 232-234.